Glosariusz

action back (juta syntetyczna)

Podkład w formie siateczki z przędzy polipropylenowej.

Nazwa Actionbac® była początkowo marką Amoco (dziś PROPEX). Juta syntetyczna używana jest jako podkład wtórny w tuftowanych wykładzinach dywanowych.

Axminster

Patrz: tkanie.

bouclé

Jest to wykładzina o tufcie pętelkowym. Pętelki są zwarte i równe, o wysokości między 5 a 10 mm. To sprawia, że jest to bardzo wytrzymała i odporna na zużywanie wykładzina. Z tego względu najczęściej stosuje się ją w miejscach o wzmożonym natężeniu ruchu, jak np. korytarze, przedpokoje, schody, kuchnie, etc.

chodnik

Wąski pas wykładziny dywanowej używany do pokrycia długich i wąskich ciągów komunikacyjnych takich jak korytarze lub schody.

cieniowanie

Widoczna różnica koloru (jaśniejszy lub ciemniejszy kolor) występująca w wykładzinach ciętych. Różnica w kolorze otrzymywana jest poprzez zastosowanie różnych kierunków ułożenia włókien, co powoduje różne kąty odbicia światła, a tym samym efekt cieniowania.
Przy zastosowaniu błyszczących przędz, które nadają wykładzinie charakterystyczny połyskujący wygląd, efekt ten może być dodatkowo podkreślony.

czyszczenie dogłębne

Ogólny termin określający metody dogłębnego czyszczenia wykładzin dywanowych, w których oczyszczeniu ulegają zarówno runo jak i podkład. Do metod tych należą, między innymi ekstrakcja oraz czyszczenie parowe.

dywan

Pokrycie podłogowe o określonym kształcie i ograniczonych wymiarach. Dywany rozkłada się na innych posadzkach, takich jak np. płytki ceramiczne czy parkiety.

dywany pętelkowe cięte

Wykładziny cięto-pętelkowe, tzw. cut & loop charakteryzują się występowaniem obu rodzajów tuftów w runie, a mianowicie tuftów ciętych jak i tuftów pętelkowych. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie wzorów i reliefów. Wykładziny cut & loop są miękkie, wygodne i nadają się do wielu rodzajów pomieszczeń. W większości przypadków technika ta nie pozwala na uzyskanie dużej gęstości runa, co powoduje, że ten rodzaj wykładziny ma niższą odporność na zużywanie. Natomiast tego rodzaju wykładziny całkiem dobrze ukrywają zabrudzenia. Istnieją różne typy wykładzin cięto-pętelkowych: velv-a-loop, standard cut loop oraz level cut loop.

frisé

Jest to wykładzina o tufcie ciętym, jednakże jej runo jest krótsze niż w przypadku wykładzin typu saxon oraz wykonane ze skręconej przędzy frisé. Efekt wizualny wykładziny frisé to poskręcane, żywe struktury o niewielkiej wysokości runa, inaczej niż w przypadku wykładzin shaggy.

Jest to wykładzina o fantazyjnym wyglądzie, będąca sama w sobie dekoracją dla nowoczesnego wnętrza. Pokręcona struktura runa sprawia, że wydeptywane ścieżki są mniej widoczne, przez co chętnie stosowana jest w pomieszczeniach o dużym natężeniu ruchu.

Dobrze nadaje się na schody, do korytarzy i pokojów dziecięcych.

impregnacja przeciwzabrudzeniowa

Patrz: odporność na zabrudzenia.

klasyfikacja wytrzymałości

Sposób klasyfikowania wykładzin dywanowych pod kątem ich odporności na zużywanie. Powszechnie używanym europejskim systemem klasyfikacji jest klasyfikacja PRODIS, która różnicuje wykładziny do zastosowania domowego i komercyjnego. Patrz także: PRODIS.

Zastosowanie domowe

Przedstawione symbole informują o przeznaczeniu wykładziny do domowego użytku, zgodnie z następującym podziałem:
nieintensywne lub ograniczone użytkowanie domowe (21), średnio intensywne użytkowanie domowe (22), użytkowanie domowe średnio intensywne do intensywnego (22+) intensywne użytkowanie domowe (23).

Zastosowanie komercyjne

Przedstawione symbole informują o przeznaczeniu wykładziny do użytku komercyjnego, tzn. np. w sklepach lub biurach. I tu istnieje szczegółowy podział na kategorie: ograniczone użytkowanie (31), średnio intensywne użytkowanie (32), oraz intensywne użytkowanie (33).

mata pod wykładzinę

Mata pod wykładzinę jest warstwą gumy, pianki poliuretanowej lub filcu stosowaną między wykładziną dywanową a podłogą.
Zastosowanie maty zmniejsza tarcie wykładziny o twardą powierzchnię podłogi, przez co wydłuża żywotność wykładzin. Dodatkowo zapewnia efekt miękkiego podłoża.

Nylon

Patrz: poliamid.

odporność na plamy

Zabieg impregnacji runa, dzięki któremu wykładzina staje się odporna na plamy.

odporność na zabrudzenia

Wykładziny poddawane są zabiegowi impregnacji, dzięki czemu stają się odporne na zabrudzenia. W większości przypadków powierzchnię wykładzin porywa się środkami odpychającymi wodę i/lub substancje oleiste.

odporność na zużywanie

Aby określić odporność danej wykładziny na zużywanie przeprowadza się szereg testów i badań. Ich wyniki pozwalają nadać wykładzinie właściwą klasę wytrzymałości. Patrz także: klasyfikacja wytrzymałości.

pianka żelowa

Podkład z pianki żelowej jest wtórnym typem podkładu w wykładzinach dywanowych. Podkład z pianki żelowej charakteryzuje się, w porównaniu do podkładu piankowego, lepszą strukturą i odpornością na wchłanianie wody. Zazwyczaj stosowany jest jako podkład do chodników. Patrz także: chodnik.

podkład

Ogólny termin używany do określenia podłoża wykładziny tuftowanej. Podłoże dzielimy na podkład pierwotny i podkład wtórny. Przędza pikowana (tuftowana) jest w podkład pierwotny. To tworzy podstawę wykładziny tuftowanej. Podkład pierwotny jest zazwyczaj materiałem tkanym lub dzianym. Podkład wtórny to kolejna warstwa materiału lub polimeru przytwierdzona po lewej stronie wykładziny.

podkład piankowy

Podkład piankowy jest rodzajem podkładu wtórnego przytwierdzanym do podłoża wykładziny. Jest to gruba warstwa pianki, która zapewnia dobrą absorpcję energii (ciężkie obiekty) i wydłuża żywotność wykładziny.

Podkład piankowy daje poczucie komfortu, a także zapewnia dobrą izolację akustyczną. Warstwa pianki wyrównuje powierzchnię podłoża, przez co nie jest wymagane dodatkowe użycie maty pod wykładzinę

Głównym składnikiem podłoża piankowego jest lateks.

poliamid (Nylon)

Syntetyczny surowiec, z którego wytwarza się włókna tekstylne, w szczególności włókna do wyrobu wykładzin dywanowych.
Poliamid charakteryzuje się dobrą elastycznością i znakomitą odpornością na zużywanie, dlatego jest doskonałym surowcem do wyrobu przędzy wykładzinowej. W tym celu używa się dwóch typów poliamidów, a mianowicie PA 6 oraz PA 6.6

poliester

Syntetyczny surowiec, z którego wytwarza się włókna tekstylne i przędzę.
Włókna poliestrowe są wytrzymałe, elastyczne i odporne na zużycie.
Jednak odporność poliestru na zużywanie jest niższa niż w przypadku poliamidu.

polipropylen

Syntetyczny surowiec, z którego wytwarza się włókna tekstylne i przędzę. Włókna polipropylenowe są wytrzymałe, lecz charakteryzują się niską elastycznością. W związku z tym, wykładziny wytworzone z przędzy polipropylenowej nie są polecane do miejsc o wysokim natężeniu ruchu, chyba że runo będzie krótkie i/lub odpowiednio gęste. W miejscach o wysokim natężeniu ruchu wykładziny pętelkowe są bardziej odporne na odgniatanie niż wykładziny cięte. Polipropylen znany jest również pod nazwą polipropen; stosowany jest również skrót PP.

PRODIS

PRODIS jest kompleksowym konsumenckim systemem informacyjnym skupiającym dane dotyczące tekstylnych pokryć podłogowych odnoszące się do ich obszarów zastosowania oraz kwestii środowiskowych, zdrowotnych oraz tych związanych z bezpieczeństwem.

Saxon

Jest to wykładzina cięta, na runo której składają się grube i pokręcone tufty. Końcówki tuftów wyraźnie się od siebie odróżniają (efekt czubka szpilki), przez co wykładzina ma ziarnisty wygląd. Wysokość runa ograniczona jest zwykle do 20 mm. Wykładzina typu Saxon ma bardzo stylowy wygląd, przez co chętnie stosowana jest we wnętrzach klasycznych i oficjalnych. Ze względu na niską odporność na wydeptywanie ścieżek, zalecana jest do pomieszczeń o niskim natężeniu ruchu, takich jak np. sypialnie, pokoje dzienne czy jadalnie.

scroll

Scroll to technika tuftowania polegająca na wymiennym pikowaniu niskich i wysokich tuftów zgodnie z ustalonym wzorem.
Wykładziny wytwarzane tą techniką nazywane są wykładzinami scroll lub tip-sheared. Patrz także: tip-sheared.

shaggy

Jest to wykładzina o wyjątkowo wysokich ciętych tuftach, dochodzących nawet do ok. 40 mm wysokości. Występują również wykładziny określane mianem supershaggy, w których wysokość runa dochodzi nawet do 70 mm. Duża wysokość tuftów uniemożliwia im utrzymywanie się w pionie, więc opadają i przez to tworzą potarganą, włochatą strukturę.
Jest to wyjątkowo miękka i dekoracyjna wykładzina, jednakże nieodporna na zużywanie. Najlepiej nadaje się do pomieszczeń o nieformalnym charakterze i niskim natężeniu ruchu. Nie nadaje się na pokrycie schodów.

sprężystość

Cecha dzięki, której dana wykładzina jest w stanie powrócić do swojego oryginalnego kształtu po odgnieceniu będącym wynikiem statycznego lub dynamicznego obciążenia (nacisku).
Im niższa sprężystość, tym szybciej wydeptują się na powierzchni wykładziny widoczne ścieżki. Poza tym, wykładziny o wysokiej sprężystości są trwalsze od wykładzin o niskim czynniku sprężystości.
Sprężystość zależy od surowca z jakiego wytworzono runo wykładziny. Najwyższą sprężystością charakteryzują się wykładziny poliamidowe.

tip-sheared

Wykładzina pętelkowa o różnych wysokościach tuftów, gdzie najwyższe tufty poddane zostają częściowemu  rozerwaniu/rozcięciu. Zabieg ten powoduje ciekawy efekt wizualny. Patrz także: scroll.

tkanie

Techniką tkania wykonuje się wykładziny tkane. W procesie tkania runo i podkład wykładziny powstają w tym samym czasie. Wytworzenie wykładziny tkanej jest znacznie bardziej pracochłonne niż produkcja wykładzin metodą tuftowania. Dlatego, wykładziny tkane są zwykle droższe od wykładzin tuftowanych porównywalnej jakości. Wykładziny tkane dzielimy na dwa podstawowe typy  – Axminster oraz Wilton. Wykładziny aksminsterskie mogą być wytwarzane z użyciem nieograniczonej liczby kolorów i zwykle są wzorzyste. Wykładziny typu Wilton posiadają maksymalnie do 5 kolorów i najczęściej są gładkie.

tuft cięty

Wykładziny, w których występuje tuft cięty określamy wykładzinami ciętymi. Termin ten odnosi się również do techniki produkcji i maszyn wytwarzających wykładziny cięte.

tuftowanie

Tuftowanie to technika wytwarzania wykładzin dywanowych. Polega ona na tuftowaniu (pikowaniu) przędzy w materiał (np. siatkę PP), a następnie zabezpieczaniu jej za pomocą warstwy kleju. Powstałe w procesie tuftowania pętelki to tufty pętelkowe, po ich rozcięciu mamy do czynienia z tuftami ciętymi. W wykładzinach stosować można również mieszany rodzaj tuftów, czyli zarówno pętelki jak i tufty cięte.

tuft pętelkowy

Wykładziny, w których występuje tuft pętelkowy określamy wykładzinami pętelkowymi. Termin ten odnosi się również do techniki produkcji i maszyn wytwarzających wykładziny pętelkowe.

wełna

Wełna jest powszechnie używanym w branży wykładzin włóknem pochodzenia naturalnego. Pozyskuje się ją z runa owcy domowej. Wykładzina wykonana z wełny nie odkształca się, jest odporna na zabrudzenia, jest trudnopalna i łatwa w utrzymaniu.

welur (wykładzina welurowa)

Jest to wykładzina o krótkim, gęstym ciętym runie. Charakteryzuje się miękkością i elastycznością.
Z wyglądu przypomina aksamit co sprawia, że jest luksusowym i bardzo stylowym elementem wyposażenia wnętrz. Polecana jest szczególnie do pomieszczeń o oficjalnym charakterze.
Wykładziny welurowe mają mniejszą odporność na wydeptywanie ścieżek, dlatego polecane są do pomieszczeń o niskim natężeniu ruchu.

Wilton

Patrz: tkanie.

włókno naturalne

Włókna naturalne są włóknami do wyrobu tekstyliów naturalnie występującymi w przyrodzie.
Pochodzą od roślin takich jak bawełna, juta i sizal, lub od zwierząt, tak jak w przypadku wełny, którą pozyskuje się z runa owiec.

wykładzina à la berber

Wykładzina à la berber jest terminem określającym rustykalną, gładką wykładzinę z ciemniejszymi plamkami na jasnym tle. W ten sposób określa się tradycyjną pętelkową wykładzinę berberyjską jak również wygląd wykładziny ciętej o tym samym efekcie wizualnym. Wykładzina à la berber jest najczęściej wykonana z wełny, lecz czasami również ze sztucznych przędz polipropylenowych imitujących wełnę. Patrz także: wykładzina berberyjska.

wykładzina berberyjska

Wykładzina berberyjska to charakterystyczny rodzaj wykładziny wykonanej z grubej przędzy metodą pętelkową. Runo w wykładzinie berberyjskiej ma zwykle wysokość od 10 do 20 mm i zawiera jaśniejsze plamki dzięki użyciu włókien o różnych kolorach. Nazwa pochodzi od tradycyjnych, tkanych ręcznie berberyjskich dywanów wyrabianych w Północnej Afryce. W dywanach tych stosuje się charakterystyczne węzełki, które przypominają z wyglądu powierzchnię współczesnej wykładziny berberyjskiej. Patrz także: wykładzina à la berber i tuft pętelkowy.

wykładzina dywanowa

Pokrycie podłogowe obejmujące całą powierzchnię pomieszczenia, od ściany do ściany. Zazwyczaj szerokość wykładzin wynosi 4-5 metrów. Aby pokryć podłogę większych pomieszczeń, układa się wykładziny jedna obok drugiej.